Được quảng cáo tương đối rầm rộ cách đây không
lâu, một loại ổ cứng mới được phát hành có tốc độ đọc ghi đáng kinh
ngạc với cái tên Solid State Drive hay tạm dịch là “ổ cứng thể rắn”.

Đây thực chất không phải là công nghệ mới mẻ gì.
Về cơ bản, SSD đã xuất hiện từ thời kì sơ khai của máy tính, tồn tại ở
rất nhiều dạng khác nhau mà điển hình là RAM máy tính. Nhưng vì giá
thành cho mỗi GB dung lượng quá cao, và tốc độ đọc ghi dữ liệu trên đĩa
cứng vẫn chưa bị giới hạn bởi tốc độ động cơ nên nó không được quan
tâm tới việc thay thế cho ổ cứng cơ học thông thường.

Mãi đến những năm 90, các loại chip nhớ Flash mới
xuất hiện với sản phẩm đầu tiên là ổ đĩa USB thông dụng ngày nay. Nhưng
vào thời kỳ đó, giá thành sản xuất chip nhớ Flash vẫn còn quá đắt so
với dung lượng mà nó mang lại. Bởi thế mà công nghệ này vẫn chưa thể sử
dụng thay thế cho ổ cứng truyền thống.

Trong những năm đầu của thế kỉ 21, giá của bộ nhớ
Flash liên tục giảm mạnh. Cùng với sự giới hạn về tốc độ quay của các ổ
đĩa đời cũ, việc này đã thúc đẩy các nhà sản xuất nghĩ đến việc làm ra
một chiếc ổ cứng sử dụng các chip nhớ Flash với mục đích chính là phá
bỏ giới hạn về tốc độ đọc ghi của ổ cứng truyền thống.

Và sau nhiều năm phát triển, ổ cứng thể rắn đã bắt
đầu được phổ biến trong các máy tính cá nhân thông thường, ở mức giá
chấp nhận được.

Để có thể hiểu sâu hơn về SSD, chúng ta hãy tiến hành so sánh nó với các ổ cứng truyền thống sử dụng động cơ quay đĩa.

Thời gian khởi động ổ đĩa: Ổ đĩa
cơ truyền thống sử dụng các động cơ cơ học để quay các đĩa từ. Vì thế,
khi có lệnh khởi động, ổ đĩa cơ sẽ phải mất từ 1 - 3 giây để khởi động
động cơ này. Khi khởi động, bạn sẽ nghe tiếng lạch cạch nhỏ phát ra từ ổ
đĩa. Trong khi đó, ổ đĩa thể rắn hoàn toàn sử dụng các chip nhớ, không
có thành phần chuyển động nên sẽ không có khoảng thời gian khởi động ổ
đĩa. Chỉ cần cấp điện là bạn lập tức có thể truy cập dữ liệu trên các
chip nhớ.

Thời gian truy cập dữ liệu và độ trễ:
Ổ SSD có tốc độ đọc ghi nhanh hơn từ 80 -100 lần so với HDD thông
thường (trên lý thuyết), bởi đơn giản ổ SSD không bị giới hạn cơ chế
quay đĩa và nhặt dữ liệu bằng cơ khí như ổ HDD. Vì thế, SSD có thể truy
cập đến bất cứ vị trí nào trên ổ mà không có độ trễ. Ổ cứng truyền
thống sẽ phải mất một chút thời gian để đầu đọc di chuyển để nhặt dữ
liệu trên mặt đĩa.

Độ ồn: Các ổ cứng thể rắn hoàn toàn im lặng do không hề có chuyển động nào bên trong.

Độ tin cậy: Các lỗi gây hỏng đĩa
cứng ở HDD chủ yếu do các đĩa từ quay với tốc độ quá cao nên khi có tác
động bên ngoài, như rung động máy tính, đầu đọc sẽ va chạm với mặt đĩa
gây ra 1 vết xước trên bề mặt, từ đó sinh ra 1 bad sector. Cũng vì SSD
không có chuyển động, nên vấn đề mất dữ liệu khi ổ đĩa bị rung động là
không có, nhưng đổi lại chip nhớ Flash lại có nhược điểm cố hữu riêng.

Giống như 1 chiếc USB, nếu để ý kĩ vào thông số kĩ
thuật khi mua, bạn sẽ thấy có một mục là số lần ghi dữ liệu. Mỗi chip
nhớ Flash có số lần ghi dữ liệu xác định gọi là Write cycles (tạm dịch
là chu kỳ ghi). Mỗi khi dữ liệu được chép vào và xóa đi khỏi chip nhớ
là bạn đã mất 1 chu kì. Số chu kỳ ghi này trên mỗi chip nhớ là xác định
nên bạn cũng có thể coi thông số này chính là tuổi thọ của ổ cứng thể
rắn (các ổ SSD ngày nay thường có số chu kỳ ghi đủ để đảm bảo dữ liệu
của bạn không bị hư hại gì trong vòng 5 năm).

Sau khi sử dụng hết chu kì ghi dữ liệu của mình, dữ
liệu nằm trên Chip nhớ này sẽ chuyển sang dạng Read - only (chỉ đọc)
giống như với đĩa CD thông thường, nghĩa là bạn sẽ không thể thay đổi
dữ liệu trên Chip nhớ này chứ dữ liệu không mất đi hay hỏng giống như ổ
HDD gặp Bad sector. Khi đó, máy tính sẽ tiến hành sao chép phần dữ
liệu này sang các chip nhớ khác còn hoạt động tốt và vô hiệu hóa chip
nhớ đã “hết hạn” và bạn lại có thể sử dụng dữ liệu bình thường, nhưng
dung lượng ổ cứng của bạn sẽ bị giảm đi. Vì thế, độ tin cậy của SSD rõ
ràng cao hơn hẳn HDD truyền thống.

Điện năng tiêu thụ: SSD tiêu thụ điện ít hơn ổ HDD từ 30 - 60 % năng lượng, tiết kiệm từ 6 – 10 Watts cho bạn.

Giá thành: Tất nhiên, với rất nhiều lợi thế ở trên
thì rõ ràng giá thành của 1 ổ SSD không thể rẻ hơn 1 ổ HDD được. Giá
thành của 1 ổ SSD có thể gấp từ 5 - 10 lần 1 ổ cứng HDD truyền thống.
Vì vậy, hãy cân nhắc về nhu cầu trước khi có ý định mua SSD.