Nép mình cuối chiếc ghế dành cho bị cáo, cô gái hết xiết chặt tay lại quay quắt ngó ra hiên phòng xử, nơi đứa con bé nhỏ đang thiêm thiếp ngủ. Mỗi khi tiếng ọ ẹ của con hắt vào, nước mắt người mẹ trẻ lại tuôn rơi.


Thời gian trôi qua trong căng thẳng, Nguyễn Thị Thùy Trang (17 tuổi) cứ nhấp nhổm trước vành móng ngựa mà tòa thì vẫn đang xử vụ án khác. Ngoài hiên, trên chiếc ghế salon màu mận chín, đứa trẻ bỗng giật mình khóc thét khiến cô gái chồm người dợm đứng dậy nhưng lại lật đật ngồi xuống ngay. Ngước ánh mắt cầu cứu về phía người công an đứng tuổi, cô được ông cho phép bước ra ngoài.
Ẵm vội con lên tay, Trang áp má con bé vào mặt mình khẽ vỗ về nhưng nó không chịu nín. Lúng túng nhìn quanh, sau một lúc ngượng ngùng, cô gái trẻ kéo áo, ấn bầu vú vào miệng con. Ngấu nghiến ghì vú mẹ, con bé thiêm thiếp ngủ. Chứng kiến cảnh ấy, không ai có thể nghĩ cô gái trẻ kia chính là bị cáo trong một vụ giết người nghiêm trọng. Và hôm nay mẹ con cô có mặt ở đây để xin giảm án cho hành vi phạm tội của mình.
Từ phòng xử, đôi vợ chồng già trong bộ quần áo bạc màu cũng lặng lẽ bước ra ngoài nhìn mẹ con Trang đầy thương cảm. Tựa lưng vào thành cầu thang, người đàn ông cho biết họ là cha mẹ của nạn nhân trong vụ án - một cô gái cũng chỉ nhỉnh hơn Trang vài tuổi. Từ rạng sáng, họ đã vượt gần 80 km để đến đây xin tòa giảm án cho kẻ đã gây ra cái chết cho con mình.
“Tôi nghĩ đó là điều mình nên làm vào lúc này như là cách để xoa dịu nỗi đau mất con. Trang là hung thủ giết con tôi nhưng hãy nhìn vào hoàn cảnh mẹ con nó để mà thông cảm. Tôi biết rất rõ gia đình Trang, nó phải vào đời khi nhân cách chưa kịp hình thành, giống như một bông hoa dại lạc lõng giữa đường. Mức án 8 năm mà tòa sơ thẩm đã tuyên không phải là quá nghiêm khắc, nhưng ‘nhất nhật tại tù thiên thu tại ngoại’, tôi rất thương con bé nên sẽ cố xin tòa giảm thêm cho nó”, người đàn ông nói.
Đứng cạnh bên, vợ ông buông tiếng thở dài: “Con chết, tôi rất đau lòng nhưng không vì thế mà tôi căm thù Trang. Lần đầu gặp, nó nắm lấy tay tôi khóc sướt mướt xin tha tội. Tôi tin nó hối hận thực sự bởi nó và con tôi chẳng có mâu thuẫn gì. Lần đó, nhìn nó bị còng tay trước vành móng ngựa trong khi đứa con khóc ngằn ngặt bên ngoài tôi đã không cầm được nước mắt. Nếu giúp gì được cho mẹ con nó tôi sẵn sàng làm vì như thế tôi thấy thanh thản hơn”.
Trên ghế salon, khẽ vuốt những sợi tóc lưa thưa lấm tấm mồ hôi của con, Trang nghẹn giọng kể về cuộc đời mình. Cô sinh ra trong một gia đình nghèo tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Ngay từ khi còn bé, cô đã ý thức được hoàn cảnh gia đình nên ngoài giờ học cô vẫn thường phụ giúp mẹ buôn bán lặt vặt. Khi mẹ mang thai em trai, cô chứng kiến cha mẹ xảy ra nhiều cuộc cãi vã hơn. Qua những mẩu đối thoại nảy lửa của bậc sinh thành, trong đầu óc non nớt của đứa con gái 13 tuổi đã linh cảm được gia đình mình sắp tan vỡ bởi bóng dáng một người đàn bà khác. Và điều đó đã xảy ra khi em trai cô chào đời, cha cô vì không chịu đựng nổi cảnh khốn khó đã đi theo người đàn bà ấy.

Phận em làm em chịu, nhưng cứ ân hận mãi vì đã để con chào đời trong hoàn cảnh thế này. Ảnh: Vũ Mai

Không thể tiếp tục đến trường, 14 tuổi, Trang nghỉ học đi làm thuê để cùng mẹ chăm lo cuộc sống. Không đủ tuổi xin làm công nhân trong các cơ sở, cô gái trẻ đành chấp nhận làm chân chạy bàn tại một quán cà phê. Hơn một năm sau, khi cuộc sống tạm đi vào ổn định thì mẹ cô lâm bệnh nặng khiến cô phải nghỉ làm về chăm sóc. Rồi những đồng tiền dành dụm cuối cùng cũng tiêu hết, cô phải đến từng nhà người quen vay mượn để lo cho mẹ và em thơ. Thậm chí cô phải gõ cửa cả những nơi cho vay nặng lãi để có tiền thuốc thang cho mẹ. Đó cũng là lúc cô gặp Bình, cha của con gái cô.
“Anh ấy chỉ hơn em một tuổi nên cũng chẳng chững chạc gì. Thấy gia đình em gặp hoạn nạn, Bình đã trả nợ thay em bằng những đồng tiền làm thuê của anh ấy. Khi mẹ khỏi bệnh, Bình kêu em về nhà anh ấy ở, chờ đủ tuổi sẽ làm đám cưới nên em coi Bình như chồng của mình”, Trang nhỏ giọng, ánh nhìn hiu hắt.
Một giọt nước mắt bất ngờ rơi xuống trán con thơ… Cúi đầu giấu gương mặt đã nhòe nước từ lúc nào, Trang nói cô không ngờ cuộc đời mình lại đến nông nỗi này chỉ vì một phút thiếu kìm chế.
Cô kể, sau một thời gian ở nhà Bình, cả hai xin vào làm công nhân tại khu công nghiệp Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Tại đây cô gặp lại người bạn gái đã có mâu thuẫn từ trước. Biết cô và Bình sắp làm đám cưới, người này đã cố tình chọc tức cô bằng cách lả lơi với Bình. Tối 14/10/2009, Trang lại thấy cô gái nói chuyện với “chồng” mình nên xông đến đánh nhưng được mọi người can ngăn. Một lúc sau, biết “tình địch” gọi điện kêu người nhà đến đánh mình, Trang kể cho hai người bạn thân nghe để nhờ họ nói lại với Bình còn mình tất tả về trước.
Vài giờ sau, Trang quay lại chỗ làm đón Bình thì phát hiện nhóm người nhà của “đối thủ” đang lăm lăm vũ khí bên đường. Được bạn đưa cho con dao để thủ thân và dẫn về, Trang phần nào yên tâm. Tuy nhiên, chỉ đi được một đoạn, Trang bị nhóm người kia đuổi theo hành hung. Trong lúc bị đánh xối xả, Trang rút dao đâm trúng ngực Thanh, một người quen của “tình địch”.
Nằm trên bàn cấp cứu, Trang điếng hồn khi được các chú công an thông báo nạn nhân đã chết. Cùng lúc, bác sĩ cũng cho cô gái biết mình đã có thai hai tháng. Kể từ đó, Trang bị bắt giam để phục vụ điều tra nên không thể gặp gỡ ai.
“Đó là quãng thời gian kinh khủng nhất của cuộc đời em. Bao đêm thức trắng trong nhà giam lạnh lẽo, em cảm nhận rõ sự sống của một sinh lính bé nhỏ trong cơ thể mình cùng với nỗi ám ảnh về cái chết của Thanh cứ đeo bám. Nếu không vì con, nếu không được các cô chú công an động viên an ủi, em đã tìm đến cái chết. Ngày ra tòa lãnh án em mới gặp lại Bình, và đó cũng là lần duy nhất. Phận em làm em chịu, nhưng cứ ân hận mãi vì đã để con chào đời trong hoàn cảnh thế này”, Trang nghẹn lời.
Gần trưa phiên tòa phúc thẩm của Trang mới được mở. Tuy nhiên, do vắng mặt mẹ Trang (đại diện bị cáo chưa thành niên) nên HĐXX đành dời phiên xử vào một ngày khác. Nhìn dáng mẹ con Trang lủi thủi lên xe về trại, bố nạn nhân xót xa: “14 tuổi nghỉ học, 16 tuổi gây án, 17 tuổi phải làm mẹ khi đang phải chịu cảnh tù đày. Như thế là quá khổ cho một số kiếp con người. Lần sau tòa xử lại, tôi nhất định sẽ có mặt để xin giảm án cho con bé”.
Vũ Mai

Nước mắt giàn giụa, Trang níu chặt tay đôi vợ chồng già, khóc ngất: “Con đội ơn tấm lòng trời biển của hai bác đã tha thứ và xin giảm án cho con. Hai bác đã sinh ra con một lần nữa…”.



Lần thứ hai phiên tòa phúc thẩm xét xử Nguyễn Thị Thùy Trang (17 tuổi), người mẹ tuổi teen mang án 8 năm tù về tội “giết người” được mở. Không như lần trước, bé gái chỉ vừa 4 tháng tuổi, con của Trang, cũng được phép vào phòng xử án chung với mẹ. Tuy nhiên, người ẵm bồng cô bé trong suốt thời gian Trang đứng trước vành móng ngựa lại là mẹ của nạn nhân trong vụ án.
Buổi làm việc chỉ vừa bắt đầu nhưng đôi mắt Trang đã đỏ hoe. Cả phòng xử tịnh yên không một lời nói khi vị chủ tọa công bố nội dung vụ án. Thỉnh thoảng lại có tiếng ọ ẹ của trẻ thơ vì thiếu hơi mẹ vẳng lên từ dưới khán phòng. Những lúc đó, Trang lại giật mình quay quắt, nước mắt lăn dài trên gương mặt nhợt nhạt, xanh tái. Nhìn dáng người mẹ trẻ ủ rũ, âu lo cho số phận của hai mẹ con trong phiên xử định mệnh này, ai cũng nao lòng.
Sợ tiếng khóc của đứa bé sẽ ảnh hưởng đến phiên tòa, người đàn bà có dáng vẻ phúc hậu đã bồng con bé ra ngoài hành lang. Bà bảo, đó là cách duy nhất bà có thể giúp mẹ con Trang lúc này, việc xin giảm án cho bị cáo đã có chồng bà lo.
Bản án sơ thẩm xác định, Trang và bạn trai là Nguyễn Văn Bình làm công nhân tại khu công nghiệp Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Tại đây, người bạn gái đã có mâu thuẫn từ trước biết Trang và Bình sắp làm đám cưới, đã cố tình chọc tức cô bằng cách lả lơi với Bình. Tối 14/10/2009, Trang lại thấy cô gái nói chuyện với “chồng” mình nên xông đến đánh nhưng được mọi người can ngăn. Một lúc sau, biết “tình địch” gọi điện kêu người nhà đến xử mình, Trang kể cho hai người bạn thân nghe để nhờ họ nói lại với Bình còn mình tất tả về trước.

Người ẵm bồng bé trong suốt thời gian mẹ em ra tòa lại là mẹ của nạn nhân trong vụ án. Ảnh: Vũ Mai.

Vài giờ sau, Trang quay lại đón Bình thì phát hiện nhóm người của “đối thủ” đang lăm lăm vũ khí bên đường, trong đó có Nguyễn Thanh Tuyền (18 tuổi). Được bạn đưa cho con dao để thủ thân và dẫn về, Trang phần nào yên tâm. Tuy nhiên, chỉ đi được một đoạn, Trang bị nhóm người kia đuổi theo hành hung. Trong lúc bị đánh xối xả, Trang rút dao đâm trúng ngực Tuyền. Sau đó, cả hai được đưa đến bệnh viện cấp cứu nhưng Tuyền đã chết do vết thương đâm thấu tim. Còn Trang, nằm trên giường bệnh, cô ngỡ ngàng khi được bác sĩ thông báo mình đã có thai hai tháng.
Lần tòa xử sơ thẩm, con gái của Trang chưa tròn tháng. Đó cũng là lần duy nhất mẹ con cô gặp lại Bình. Trải lòng với VnExpress.net, Trang bảo cô đau đớn nhận ra cái giá phải trả cho hành vi nông nổi của mình khi phải nhận án 8 năm tù, cô cũng thấy tội mình nặng hơn khi bắt đứa con vô tội phải chào đời trong nhà giam lạnh lẽo. Và đó là lý do cô làm đơn xin giảm án, hy vọng mẹ con cô sớm được trở về với gia đình và xã hội.
Nội dung vụ án vừa được công bố xong, đưa ánh mắt nghiêm khắc về phía cô gái trẻ đang cúi đầu thút thít, vị chủ tọa bắt đầu phần thẩm vấn. Nước mắt lưng tròng, Trang công nhận toàn bộ nội dung bản án. Cô chỉ xin HĐXX xem xét hoàn cảnh khó khăn của mình để được giảm bớt hình phạt.
"Cơ quan điều tra xác định lỗi hoàn toàn thuộc về bị cáo khi thách thức cô bạn kia. Vụ án xảy ra do bị cáo có sự chuẩn bị từ trước, hậu quả là đã cướp đi mạng sống của nạn nhân. Hành vi này đáng lẽ phải xử nặng hơn nhưng tòa sơ thẩm xử bị cáo 8 năm tù là đã xem xét", chủ tọa nghiêm nghị nói.
Được mời đến, ông Nguyễn Trí (54 tuổi, cha nạn nhân) khẽ khàng: "Xin tòa xem xét cho Trang ở một khía cạnh khác mà giảm án cho cháu nó. Nó sinh ra trong một gia đình nghèo, cha đã có vợ nhỏ nên cũng bỏ bê chuyện giáo dục con cái. Chỉ được học đến lớp 8 nó đã phải nghỉ để đi làm thì sự giáo dục từ nhà trường cũng đã trôi tuột hết rồi. Còn mẹ nó phải thức từ 1 giờ sáng để làm gà mang bỏ mối cho người ta, em trai chỉ học lớp ba cũng phải dậy từ 5 giờ sáng để làm việc... Đáng thương hơn, con gái của nó phải nhìn đời sau song sắt như thế thì làm sao có thể phát triển như bao đứa trẻ khác?".
Giọng ông Trí vừa dứt, phía dưới khán phòng mẹ Trang trong dáng vẻ lam lũ cứ bưng mặt khóc rưng rức. Lúc hiếm hoi lấy lại được sự bình tĩnh, bà luôn dành cho cha nạn nhân những ánh nhìn đầy vẻ hàm ơn.
Phát biểu quan điểm, đại diện VKS thừa nhận đây là vụ án rất đau lòng. Tuy nhiên, pháp luật vẫn phải xử nghiêm vì hậu quả của nó là quá lớn. Cấp sơ thẩm chỉ áo dụng khoản 2 đối với bị cáo là đã có phần nhẹ. Từ đó, vị công tố đề nghị HĐXX giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Trang lại khóc khi đón nhận số tiền do độc giả của VnExpress.net trao tặng. Ảnh: A.X

Bào chữa cho bị cáo, ngoài phần tranh luận về pháp lý, luật sư Đinh Thị Quỳnh Như cho biết, qua bài viết đăng trên báo VnExpress, chị đã rơi nước mắt trước hoàn cảnh đáng thương của mẹ con Trang. Bởi thế, khi nhận được sự phân công bào chữa chỉ định cho Trang, chị rất mong phiên xử này đến sớm để có dịp bày tỏ quan điểm với tòa. Mong tòa xem xét, cân nhắc giảm nhẹ hình phạt cho Trang và đó cũng là thể hiện tính nhân đạo của pháp luật, nhất là với đứa trẻ vô tội.
Giờ nghị án, Trang nhào đến bên con đang ngằn ngặt khóc trong vòng tay người đàn bà phúc hậu. Nhận được hơi ấm từ bầu sữa mẹ, đứa trẻ rụi đầu, ngấu nghiến bú. Đón nhận số tiền do độc giả của VnExpress.net trao tặng, Trang lại bật khóc nức nở. Lời cảm ơn vì thế cũng đứt đoạn, không tròn câu…
Ngày 8/11, cho rằng bản án mà cấp sơ thẩm đã áp dụng với Trang là đúng, nhưng có phần thiếu sót vì chưa xem xét khi gây án bị cáo đang có thai (là tình tiết giảm nhẹ được pháp luật quy định). Mặt khác, tại tòa, cha nạn nhân cũng tha thiết xin giảm án cho bị cáo… nên Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM đã giảm 1 năm tù (còn 7 năm) đối với Trang.
Phiên tòa kết thúc trong vô vàn nước mắt. Trang lặng người, níu chặt tay vợ chồng ông Trí, khóc ngất: “Con đội ơn tấm lòng trời biển của hai bác vì đã tha thứ tội và xin giảm án cho con. Hai bác đã sinh ra con một lần nữa…”.
Với đôi vợ chồng già, đây là lần thứ hai họ phải thức dậy từ 3 giờ sáng, vượt hơn 80 km đến tòa để xin giảm án cho kẻ đã tước đi sinh mạng đứa con mà họ hằng yêu quý nhất. Giờ phút này, họ đã có thể mỉm cười đón nhận thành quả từ lòng vị tha dành cho bị cáo, xem đó như là cách xoa dịu nỗi đau từng chất ngất trong lòng.

Ngày 13/7, tại phiên xử sơ thẩm, TAND tỉnh Đồng Nai đã tuyên phạt Trang mức án 8 năm tù, hai người bạn của cô cũng phải nhận từ 2 năm 6 tháng tù (nhưng cho hưởng án treo) đến 3 năm tù cùng về tội “giết người”. Bên cạnh đó, ba chị em phía “tình địch” của Trang cũng phải nhận tội “cố ý gây thương tích” với mức án từ 6 tháng đến 1 năm tù (nhưng cho hưởng án treo).

Vũ Mai