Bài
3:Các quốc gia cổ đại phương Đông

Nếu
Khách Viếng Thăm thấy bài viết này có ích thì hãy click vào đây để chia sẻ với
bạn bè của mình trên Facebook nha!


1. Điều kiện tự nhiên và sự phát
triển của các ngành kinh tế.
- ĐKTN:
+ Hình thành trên các lưu vực
dòng sông lớn như sông Nin ở Ai Cập. sông Hoàng Hà ở TQ, sông Hằng và sông ấn ở
ấn Độ…
+ Có nhiều đất canh tác, có mưa đều đặn, theo mùa.
+ CCLĐ bằng đồng
thau, đá, gỗ.
*Thuận lợi: Đất phù sa màu mỡ, gần nguồn nước tưới, thuận lợi
cho sản xuất và sinh sống.
* Khó khăn: lụt lội gây mất mùa và ảnh hưởng đến
đời sống của nhân dân
- Kinh tế:
+ Nông nghiệp tưới nước là gốc
+
Chăn nuôi gia súc.
+ Thủ công nghiệp: Làm gốm, dệt vải. + Trao đổi sản phẩm
giữa các vùng.
-> Do nhu cầu sản xuất, trị thủy và làm thủy lợi con người
sống quần tụ gắn bó với nhau trong tổ chức công xã, nhà nước ra đời.
2. Sự
hình thành các quốc gia cổ đại.
Khoảng thiên niên kỷ thứ IV - III TCN,
các quốc gia cổ đại đầu tiên xuất hiện ở Ai Cập, TQ, Lưỡng Hà, Ấn Độ.
3.
Xã hội cổ đại phương Đông.
- Nông dân công xã: Là lực lượng chính sản
xuất ra của cải nuôi sống xã hội, phải nộp phần lớn thu hoạch cho nhà nước và
làm không công cho quý tộc
- Quý tộc: gồm các quan lại từ trung ương đến địa
phương, thủ lĩnh quân sự, phụ trách lễ nghi tôn giáo. Sống sung sướng dựa vào
bóc lột nông dân và nhận bổng lộc của nhà nước.
- Nô lệ: chủ yếu là tù binh,
thành viên công xã bị nợ, phạm tội. Họ làm việc nặng nhọc và hầu hạ quý tộc. Là
lực lượng lao động bổ sung cùng nông dân công xã.
4. Chế độ chuyên chế cổ
đại.
- Nhà nước hình thành từ các liên minh bộ lạc, do nhu cầu trị thủy
và thủy lợi nên quyền hành tập trung vào tay nhà vua tạo nên chế độ chuyên chế
cổ đại
- Chế độ chuyên chế cổ đại do vua đứng đầu. Vua có quyền lực tối cao
về chính trị, tôn giáo và bộ máy hành chính quan liêu giúp việc.
5. Văn
hóa cổ đại phương Đông.
* Lịch và thiên văn là ngành khoa học ra đời sớm
nhất, xuất phát từ nhu cầu sản xuất nông nghiệp
- Thiên văn: biết nghiên cứu
hoạt động của mặt trăng, mặt trời và quan sát các ngôi sao di chuyển trên bầu
trời để tính chu kỳ thời gian và mùa.
- Lịch: Một năm có 360 ngày, chia thành
12 tháng, tháng có 4 tuần, 1 ngày đêm có 12 giờ.
* Chữ viết: ban đầu là chữ
tượng hình, sau đó là chữ tượng ý, tượng thanh. Đây là phát minh lớn và cũng là
biểu hiện đầu tiên và cơ bản của văn minh loài người.
* Toán học:
- Người
Lưỡng Hà giỏi về số học, biết làm 4 phép tính, phân số ( 2/3, 5/6, 3/6) và khai
căn bậc 2, bậc 3…
- Người Ai Cập giỏi về hình học, tính được số Pi = 3,16 và
biết tính diện tích các hình.
- Người Ấn Độ sáng tạo ra chữ số 1, 2,3,4 …9,
kể cả số 0.
* Kiến trúc:
- Ở Ai Cập có Kim tự tháp, tượng Nhân sư,
- Ở
Lưỡng Hà có thành thị cổ Babylon, vườn treo Babilon.
- Thành thị cổ Ha-ráp-pa
ở AĐ.
*Thành tựu có ý nghĩa lớn nhất đối với nền văn minh loài người là chữ
viết, vì đây là phát minh lớn, biểu hiện văn minh của loài người.
*Những
công trình này là những kỳ tích về sức lao động và tài năng sáng tạo của con
người (trong tay chưa có khoa học, công cụ cao nhất chỉ bằng đồng mà đã tạo ra
những công trình khổng lồ còn lại mãi với thời gian). Hiện nay còn tồn tại một
số công trình như: Kim Tự tháp Ai Cập, Vạn lý trường thành, Cổng thành Isơta,
thành Babilon

Bài
4:Các quốc gia cổ đại Phương Tây - Hy Lạp và Rô-ma

[You must be registered and logged in to see this link.]


1. Thiên nhiên và đời sống của con
người
- Hy Lạp, Rô- ma nằm ở ven biển Địa Trung Hải, nhiều đảo, đất canh
tác ít và khô cứng, đã tạo ra những thuận lợi và khó khăn:
+ Thuận lợi: Có
biển, nhiều hải cảng, giao thông trên biển dễ dàng, nghề hàng hải sớm phát
triển.
+ Khó khăn: Đất ít và xấu, nên chỉ thích hợp loại cây lâu năm, do đó
lương thực thiếu luôn phải nhập.
- Việc công cụ bằng sắt ra đời có ý nghĩa:
Diện tích trồng trọt tăng, sản xuất thủ công và kinh tế hàng hóa tiền tệ phát
triển.
Như vậy cuộc sống ban đầu của cư dân Địa Trung Hải là: Sớm biết buôn
bán, đi biển và trồng trọt.
2. Thị quốc Địa Trung Hải
quốc: tình
trạng đất đai phân tán nhỏ và đặc điểm của cư dân sống bằng nghề thủ công và
thương nghiệp nên đã hình thành các thị quốc
- Tổ chức của thị quốc: Về đơn
vị hành chính là một nước, trong nước thành thị là chủ yếu. Thành thị có lâu
đài, phố xá, sân vận động và bến cảng.
- Tính chất dân chủ của thị quốc:
Quyền lực không nằm trong tay quí tộc mà nằm trong tay Đại hội công dân, Hội
đồng 500,... mọi công dân đều được phát biểu và biểu quyết những công việc lớn
của quốc gia.
- Bản chất của nền dân chủ cổ đại ở Hy Lạp, Rô-ma: Đó là nền
dân chủ chủ nô, dựa vào sự bóc lột thậm tệ của chủ nô đối với nô lệ.
3.
Văn hóa cổ đại Hy Lạp và Rô-ma
a. Lịch và chữ viết
- Lịch: cư
dân cổ đại Địa Trung Hải đã tính được lịch một năm có 365 ngày và 1/4 nên họ
định ra một tháng lần lượt có 30 và 31 ngày, riêng tháng hai có 28 ngày. Dù chưa
biết thật chính xác nhưng cũng rất gần với hiểu biết ngày nay.
- Chữ viết:
Phát minh ra hệ thống chữ cái A, B, C,... lúc đầu có 20 chữ, sau thêm 6 chữ nữa
để trở thành hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay.
- Ý nghĩa của việc
phát minh ra chữ viết: Đây là cống hiến lớn lao của cư dân Địa Trung Hải cho nền
văn minh nhân loại.
b. Sự ra đời của khoa học
Chủ yếu các lĩnh vực:
toán, lý, sử, địa.
- Khoa học đến thời Hy Lạp, Rô-ma mới thực sự trở thành
khoa học vì có độ chính xác của khoa học, đạt tới trình độ khái quát thành định
lý, lý thuyết và nó được thực hiện bởi các nhà khoa học có tên tuổi, đặt nền
móng cho ngành khoa học đó.
c. Văn học
- Chủ yếu là kịch (kịch kèm
theo hát).
- Một số nhà viết kịch tiêu biểu như Sô phốc, Ê-sin,...
- Giá
trị của các vở kịch: Ca ngợi cái đẹp, cái thiện và có tính nhân đạo sâu
sắc.
d. Nghệ thuật
- Nghệ thuật tạc tượng thần và xây đền thờ thần
đạt đến đỉnh cao.

Bài
4:Các quốc gia cổ đại Phương Tây - Hy Lạp và Rô-ma

Nếu
Khách Viếng Thăm thấy bài viết này có ích thì hãy click vào đây để chia sẻ với
bạn bè của mình trên Facebook nha!


1. Thiên nhiên và đời sống của con
người
- Hy Lạp, Rô- ma nằm ở ven biển Địa Trung Hải, nhiều đảo, đất canh
tác ít và khô cứng, đã tạo ra những thuận lợi và khó khăn:
+ Thuận lợi: Có
biển, nhiều hải cảng, giao thông trên biển dễ dàng, nghề hàng hải sớm phát
triển.
+ Khó khăn: Đất ít và xấu, nên chỉ thích hợp loại cây lâu năm, do đó
lương thực thiếu luôn phải nhập.
- Việc công cụ bằng sắt ra đời có ý nghĩa:
Diện tích trồng trọt tăng, sản xuất thủ công và kinh tế hàng hóa tiền tệ phát
triển.
Như vậy cuộc sống ban đầu của cư dân Địa Trung Hải là: Sớm biết buôn
bán, đi biển và trồng trọt.
2. Thị quốc Địa Trung Hải
quốc: tình
trạng đất đai phân tán nhỏ và đặc điểm của cư dân sống bằng nghề thủ công và
thương nghiệp nên đã hình thành các thị quốc
- Tổ chức của thị quốc: Về đơn
vị hành chính là một nước, trong nước thành thị là chủ yếu. Thành thị có lâu
đài, phố xá, sân vận động và bến cảng.
- Tính chất dân chủ của thị quốc:
Quyền lực không nằm trong tay quí tộc mà nằm trong tay Đại hội công dân, Hội
đồng 500,... mọi công dân đều được phát biểu và biểu quyết những công việc lớn
của quốc gia.
- Bản chất của nền dân chủ cổ đại ở Hy Lạp, Rô-ma: Đó là nền
dân chủ chủ nô, dựa vào sự bóc lột thậm tệ của chủ nô đối với nô lệ.
3.
Văn hóa cổ đại Hy Lạp và Rô-ma
a. Lịch và chữ viết
- Lịch: cư
dân cổ đại Địa Trung Hải đã tính được lịch một năm có 365 ngày và 1/4 nên họ
định ra một tháng lần lượt có 30 và 31 ngày, riêng tháng hai có 28 ngày. Dù chưa
biết thật chính xác nhưng cũng rất gần với hiểu biết ngày nay.
- Chữ viết:
Phát minh ra hệ thống chữ cái A, B, C,... lúc đầu có 20 chữ, sau thêm 6 chữ nữa
để trở thành hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay.
- Ý nghĩa của việc
phát minh ra chữ viết: Đây là cống hiến lớn lao của cư dân Địa Trung Hải cho nền
văn minh nhân loại.
b. Sự ra đời của khoa học
Chủ yếu các lĩnh vực:
toán, lý, sử, địa.
- Khoa học đến thời Hy Lạp, Rô-ma mới thực sự trở thành
khoa học vì có độ chính xác của khoa học, đạt tới trình độ khái quát thành định
lý, lý thuyết và nó được thực hiện bởi các nhà khoa học có tên tuổi, đặt nền
móng cho ngành khoa học đó.
c. Văn học
- Chủ yếu là kịch (kịch kèm
theo hát).
- Một số nhà viết kịch tiêu biểu như Sô phốc, Ê-sin,...
- Giá
trị của các vở kịch: Ca ngợi cái đẹp, cái thiện và có tính nhân đạo sâu
sắc.
d. Nghệ thuật
- Nghệ thuật tạc tượng thần và xây đền thờ thần
đạt đến đỉnh cao.

Bài
5:Trung Quốc thời phong kiến

[You must be registered and logged in to see this link.]


1. Chế độ phong kiến thời Tần -
Hán
a. Sự hình thành nhà Tần - Hán:
- Năm 221 - TCN, nhà Tần đã
thống nhất Trung Quốc, vua Tần tự xưng là Tần Thủy Hoàng.
- Lưu Bang lập ra
nhà Hán 206 - 220 TCN.
Đến đây chế độ phong kiến Trung Quốc đã được xác
lập.b. Tổ chức bộ máy nhà nước thời Tần - Hán:
- Ở TW: Hoàng đế có quyền
tuyệt đối, bên dưới có thừa tướng, thái úy cùng các quan văn, võ.
- Ở địa
phương: Quan thái thú và Huyện lệnh
(tuyển dụng quan lại chủ yếu là hình thức
tiến cử)
- Chính sách xâm lược của nhà Tần - Hán: xâm lược các vùng xung
quanh, xâm lược Triều Tiên và đất đai của người Việt cổ.
2. Sự phát triển
chế độ phong kiến dưới thời Đường
a. Về kinh tế:
+ Nông nghiệp:
chính sách quân điền, áp dụng kỹ thuật canh tác mới, chọn giống,... dẫn tới năng
suất tăng.
+ Thủ công nghiệp và thương nghiệp phát triển thịnh đạt: có các
xưởng thủ công (tác phường) luyện sắt, đóng thuyền.
-> Kinh tế thời Đường
phát triển cao hơn so với các triều đại trước.
b. Về chính trị:
-
Từng bước hoàn thiện chính quyền từ TW xuống địa phương, có chức Tiết độ
sứ.
- Tuyển dụng quan lại bằng thi cử (bên cạnh cử con em thân tín xuống các
địa phương).
- Mâu thuẫn xã hội dẫn đến khởi nghĩa nông dân thế kỷ X khiến
cho nhà Đường sụp đổ.
3. Trung Quốc thời Minh - Thanh
a. Sự thành lập
nhà Minh, nhà Thanh:
- Nhà Minh thành lập (1638 - 1644), người sáng lập
là Chu Nguyên Chương.
- Nhà Thanh thành lập 1644 - 1911.
b. Sự phát
triển kinh tế dưới triều Minh: Từ thế kỷ XVI đã xuất hiện mầm mống kinh tế
TBCN:
+ Thủ công nghiệp: xuất hiện công trường thủ công, quan hệ chủ -
người làm thuê.
+ Thương nghiệp phát triển, thành thị mở rộng và phồn
thịnh.
c. Về chính trị: Bộ máy nhà nước phong kiến ngày càng tập
quyền. Quyền lực ngày càng tập trung trong tay nhà vua.
- Mở rộng bành trướng
ra bên ngoài trong đó có sang xâm lược Đại Việt nhưng đã thất bại nặng
nề.
d. Chính sách của nhà Thanh:
- Đối nội: Áp bức dân tộc, mua
chuộc địa chủ người Hán.
- Đối ngoại: Thi hành chính sách "bế quan tỏa
cảng"
->Chế độ phong kiến nhà Thanh sụp đổ năm 1911.
4. Văn hóa
Trung Quốc
a. Tư tưởng:
- Nho giáo giữ vai trò quan trọng trong hệ tư
tưởng phong kiến là công cụ tinh thần bảo vệ chế độ phong kiến, về sau Nho giáo
càng trở nên bảo thủ, lỗi thời và kìm hãm sự phát triển của xã hội.- Phật giáo
cũng thịnh hành nhất là thời Đường.
b. Sử học: Tư Mã Thiên với bộ sử
ký.
c. Văn học:
+ Thơ phát triển mạnh dưới thời Đường
+ Tiểu
thuyết phát triển mạnh ở thời Minh - Thanh.
d. Khoa học kỹ thuật: Đạt
được nhiều thành tựu trong lĩnh vực hàng hải, nghề in, làm giấy, gốm, dệt, luyện
sắt, và kỹ thuật xây dựng các cung điện phục vụ cho chế độ phong kiến.
Quốc
thời phong kiến?

Bài
10:Thời kỳ hình thành và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu ( từ TK V đến
TK XIV )

[You must be registered and logged in to see this link.]


1. Sự hình thành các vương quốc
phong kiến ở Tây Âu
- Năm 476, CĐPK châu Âu hình thành
- Những biến
đổi trong xã hội :
+ Thủ tiêu bộ máy nhà nước cũ, thành lập nên nhiều vương
quốc mới.
+ Ruộng đất của chủ nô được chia cho quý tộc và nông dân công
xã.
+ Hình thành tầng lớp quý tộc vũ sỹ và tăng lữ
+ Ki-tô giáo dần dần có
vai trò ưu thế trong đời sống của nhân dân.
- Các giai cấp mới hình thành:
Lãnh chúa phong kiến và Nông nô => QHSX PK ở châu Âu hình thành.
2. Xã
hội phong kiến Tây Âu
- Giữa thế kỉ IX các lãnh địa phong kiến Tây Âu ra
đời, là đơn vị chính trị kinh tế cơ bản trong thời kì phong kiến phân
quyền.
- Tổ chức:
- Đời sống trong lãnh địa:
+ Nông nô là người sản
xuất chính trong các lãnh địa. Họ bị gắn chặt và lệ thuộc vào lãnh chúa.
+
Lãnh chúa có cuộc sống nhàn rỗi, xa hoa, sung sướng bằng việc bóc lột tô thuế và
sức lao động của nông nô.
- Kinh tế lãnh địa đóng kín, mang tín chất tự
nhiên, tư cung, tự cấp, tự túc.
- Lãnh địa là đơn vị chính trị độc lập, có
quân đội, toà án, pháp luật riêng, thuế khoá riêng, tiền tệ riêng...
3. Sự
xuất hiện thành thị trung đại
- Nguyên nhân thành thị ra đời:
+ Kinh
tế hàng hoá xuất hiện.
+ Thị trường buôn bán tự do.
+ Thủ công nghiệp diễn
ra quá trình chuyên môn hoá.
- Hoạt động của thành thị:
+ Phường hội
(phường quy)
+ Hội chợ
+ Hội buôn
- Thành thị có vai trò phá vỡ nền
kinh tế tự cung, tự cấp, tự túc, tạo điều kiện kinh tế hàng hoá phát triển. Góp
phần tích cực xoá bỏ chế độ phân quyền. Đặc biệt mang lại không khí tự do cho xã
hội phong kiến Tây Âu

Bài
11:Tây Âu thời hậu kỳ Trung đại

[You must be registered and logged in to see this link.]


1. Những cuộc phát kiến địa
lý
- Nguyên nhân và điều kiện:
+ Tìm nguyên liệu, vàng bạc, thị trường

+ Con đường giao lưu, buôn bán qua Tây á và Địa Trung Hải bị người ả Rập độc
chiếm.
+ Tiến bộ về khoa học kỹ thuật: đóng tàu, la bàn, vẽ được hải
đồ...
- Các cuộc phát kiến địa lý:
Thời gian Tên cuộc PKĐL Kết quả
1487
B. Đia xơ Thám hiểm bờ biển phía Tây châu Phi
1492 Cô lôm bô Tìm ra châu
Mỹ
1497 Va-xcô-đa Ga-ma Đến Ca-li-cút bờ biển tây nam ấn Độ
1519 -1522
Ma-gien-lăng Đi vòng quanh thế giới
- Hệ quả các cuộc phát kiến địa lý:
+
Văn hoá: tạo nên sự chuyển biến nhận thức của con người: Khẳng định trái đất
hình cầu, các dân tộc mới, vùng đất mới.
+ Ktế: Mở ra con đường mới, thị
trường mới. Đem về cho Tây Âu nhiều vàng bạc, nguyên liệu.
+ CT-XH: Thúc đẩy
nhanh sự tan rã của quan hệ PK và sự ra đời của CNTB. Nảy sinh quá trình cướp
bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.
2. Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản ở Tây
Âu
- Nguyên nhân: Quá trình tích lũy nguyên thủy TBCN tạo ra vốn và lao
động làm thuê.
- Hình thức kinh doanh CNTB:
+ Công trường thủ công: quan
hệ chủ với thợ.
+ Nông nghiệp: các trang trại TBCN và công nhân nông
nghiệp.
+ Thương nghiệp: công ty thương mại.
- Xã hội Tây Âu biến đổi, các
giai cấp mới được hình thành: giai cấp tư sản và giai cấp công nhân làm
thuê.
3. Văn hoá phục hưng.
- Phong trào văn hoá phục hưng là khôi
phục tinh hoa văn hoá cổ đại Hi Lạp - Rôma và xây dựng nền văn hoá mới của giai
cấp tư sản.
- Đặc điểm: Phê phán xã hội phong kiến và giáo hội, đề cao giá
trị của con người, đòi quyền tự do cá nhân, coi trọng KHKT.
- Ý nghĩa: Lên án
giáo hội Kitô, tấn công vào trật tự phong kiến, đề cao tự do, xây dựng thế giới
quan tiến bộ.
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân
a.
Cải cách tôn giáo.
¬- Nguyên nhân: Giáo hội Kitô chi phối toàn bộ đời
sống tinh thần xã hội chân Âu, đến hậu kỳ trung đại bộc lộ sự phản động, cản trở
sự phát triển của giai cấp tư sản.
- Diễn biến: Diễn ra khắp các nước Tây Âu,
mở đầu là cải cách của Lu - thơ (1483 - 1546) ở Đức và của Can - vanh
(1509-1564) người Pháp tại Thuỵ
- Đặc điểm:
+ Trở về giáo lí Ki-tô nguyên
thuỷ.
+ Phủ nhận vai trò thống trị của giáo hội, bỏ các thủ tục và nghi lễ
phiền toái.
- Xây dựng và tổ chức tôn giáo mới: đạo Tin lành.
- Ý nghĩa:
Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lĩnh vực văn hoá tư tưởng của giai cấp
tư sản chống lại chế độ phong kiến. Cổ vũ và mở đường cho nền văn hoá châu Âu
phát triển cao hơn.
b. Chiến tranh nông dân Đức
- Nguyên nhân: Sự
lạc hậu về kinh tế, chế độ nông nô còn tồn tại.
- Mục tiêu: Giảm nhẹ thuế,
bớt lao dịch, đòi thủ tiêu chế độ phong kiến, cùng tư sản chống phong kiến.
-
Ý nghĩa: Là cuộc chiến tranh nông dân vĩ đại nhất trong lịch sử châu Âu. Báo
hiệu sự khủng hoảng suy vong của chế độ phong kiến.

oh thanks

những bài viết rất chất lượng, và có ích cho các bạn học sinh.